گفتگو با خانم مرضیه آقاخانی معاون شورای فرهنگیان

لطفا خودتان را معرفی کنید و در حال حاضر مشغول به چه کار هستید؟

من مرضیه آقاخانی ، کوچکترین و سومین فرزند ناشنوای خانواده ام هستم. از دوران کودکی ناشنوا بوده ام، اما علت ناشنوایی را نمیدانم . در رشته کارشناسی طراحی لباس و پارچه تحصیل کرده ام و مدت 10 سال است که به تدریس در مدارس استثنایی مشغول هستم البته پیش از آن نیز در بهزیستی مشغول به کار بوده ام. 13 سال پیش زندگی با همسرم را که او نیز ناشنوا است، آغاز کردم و ثمره آن دو دختر به نامهای مهدیه (8ساله) و مبینا (5/2 ساله) است.

 چگونه بفکر تاسیس شورای فرهنگیان برای ناشنوایان افتادید؟

با همکاری کانون ناشنوایان ایران در جهت برطرف ساختن مشکلات معلمان و دانش آموزان ناشنوا و نیز آشنایی بیشتر با دیگر آموزگاران ناشنوا در سراسر کشور تصمیم به تشکیل گروهی در این زمینه گرفتیم که آن را شورای فرهنگیان ناشنوا نامگذاری کردیم و من در سمت معاونت با این شورا همکاری می کنم.

 هدفتان از تشکیل این شورای فرهنگیان چه بود؟

مواردی که اهداف تشکیل این شورا را در برمیگیرد عبارت است از :

الف ) ارتقای سطح علمی ، دانش و مهارت فنی آموزگاران ناشنوا

ب) بررسی و پژوهش در زمینه های آموزشی مناسب برای پیشرفت دانش آموزان ناشنوا

ج) آموزش ارتباط مناسب با خانواده و جامعه به ناشنوایان

د) بررسی و در حد امکان و توانایی برطرف ساختن مشکلات معلمان ناشنوا اعم از مادی و غیرمادی

 نظرتان درباره برگزاری همایش سراسری فرهنگیان ناشنوایان کشور چیست؟

برگزاری همایش ها سبب می شود معلمان ناشنوا از سراسر کشور با یکدیگر آشنا شده ، از تجربیات خود در زمینه آموزش بهره ببرند و با یکدیگر به بحث و تبادل نظر بپردازند. تداوم در برگزاری همایش های سالانه و ارائه نظرات، پیشنهادات و انتقادات می تواند گام موثری در جهت همگرایی معلمان ناشنوا در نحوه آموزش و برطرف ساختن مشکلات و موانع برسرراه باشد.

 آیا تا بحال بصورت قطعنامه ای در این گردهمایی ها، مشکلات معلمان و دانش آموزان ناشنوا برطرف شده است؟

قطعنامه هایی که در همایش های اول و دوم تهیه و به سازمان استثنایی کشور فرستاده شده به ارائه مشکلات و پیشنهادات پرداخته بود که متاسفانه از سوی سازمان پاسخی مناسب دریافت نکردیم . در سومین همایش قطعنامه ای تهیه شد مبنی بر پاسخ قاطعانه سازمان به قطعنامه های اول و دوم که آن هم اکنون بی پاسخ مانده است. چهارمین همایش را در این سال برگزار نکردیم.

 در این راه باچه مشکلاتی مواجه هستید؟

والله چه بگویم، مشکلات در این راه بی شمار است.

 از مسئولین سازمان آموزش و پرورش استثنایی چه انتظاراتی دارید؟

ناشنوایان امروزه در دنیا از امکانات تقریبا همسان با شنوایان برخوردارند که متاسفانه در ایران روز به روز شاهد افت امکانات حداقلی و مناسب برای ناشنوایان هستیم که مهمترین آن نحوه آموزش ، مواد درسی و ایجاد ارتباط با دیگر افراد جامعه است، حتی ناشنوایان در ارتباط با یکدیگر دچار مشکل هستند چرا که زبان اشاره را که اولین و مهمترین زبان ارتباطی بین ناشنوایان است به درستی در مدارس نیاموخته اند.

 امکانات و خدمات آموزش استثنایی را چگونه ارزیابی می کنید؟

من امکانات و خدمات آموزش استثنایی را بسیار ضعیف ارزیابی و کاملا تفاوت آموزشی بین ناشنوایان و شنوایان را احساس می کنم و همانطور هم که اشاره کردم روزبه روز شاهد است این خدمات و امکانات آموزشی هستیم.

 استخدام معلم ناشنوا در مدرسه؟

در سال 1360 مجلس شورای اسلامی ، در مصوبه ای اعلام کرد دولت موظف است هر سازمانی 3 درصد از نیروی استخدامی خود را به معلولان  اختصاص دهد که متاسفانه در این زمینه اقدامی صورت نگرفته است و به تازگی از پذیرش ناشنوایان به عنوان نیروی استخدامی خودداری می شود.

 از نظر آموزش به ناشنوایان روش تدریس لبخوانی یا زبان اشاره کدام بهتر است؟

در آموزش ناشنوایان هم روش لبخوانی و هم روش اشاره باید لحاظ گردد. زبان اشاره در آموزش بعنوان وسیله ای جهت یادگیری بهتر و لبخوانی جهت ارتباط آسان مورد استفاده قرار می گیرد به این روش آموزشی ارتباط کلی گفته می شود.

 تبعیض بین معلمان ناشنوا و شنوا چیست و چگونه است؟

این موضوع بستگی به مدیریت مسئول آموزشی مدارس دارد، بنظر من چنانچه مدیر مدرسه از قاطعیت و جدیت در کار خود برخوردار باشد و در تدوین برنامه آموزشی نگاه بی طرفانه ای اعمال کند مطمنا هیچگونه تبعیضی به وجود نخواهد آمد . متاسفانه گاهی این تبعیض دیده شده و معلمان ناشنوا بجای تدریس به کارهای دیگری بعنوان مثال در سمت کمک مربی به کار مشغول هستند . در ضمن مدیران باید به توانایی معلمان ناشنوا ایمان داشته باشند.

 معلم تلفیقی یعنی چه؟ دانش آموزان ناشنوا از معلم تلفیقی راضی هستند؟

بنظر من از آنجایی که آموزش دانش آموزان ناشنوا متفاوت از دانش آموزان عادی است ، روش تلفیقی علاوه بر اینکه مناسب آنها نیست بر مشکلاتشان از جمله برقراری ارتباط با دانش آموزان عادی ، محتوای کتاب های درسی و ... می افزاید و در ضمن اینکه در این زمینه تحقیقی انجام نداده ام و انشاا... به این مسئله فکر می کنم.

 نظر شما در خصوص تحصیل دانش آموزان ناشنوا در مدارس عادی چیست؟ (بصورت مدرسه ای تلفیقی)

چنانچه امکانات آموزشی بین شنوایان و ناشنوایان به تساوی تقسیم شود بسیار می تواند مفید باشد البته این زمانی صورت می پذیرد که دانش آموزان و معلمان شنوا از آمادگی لازم برای پذیرش دانش آموزان ناشنوا برخوردار باشند. متاسفانه شرایط تحصیل و آموزش برای دانش آموزان ناشنوا حتی در مدارس ناشنوایان نیز مهیا نیست و از سوی دیگر جامعه ناشنوایان هنوز ارتباط مناسبی با جامعه پیدا نکرده است و در انزوا به سر می برد. با این توصیف یک دانش آموز ناشنوا که هنوز ارتباط با دیگر ناشنوایان را نیاموخته چگونه می تواند با شنوایان ارتباط برقرار کند ودانش آموزانی را می شناسم که به واسطه تحصیل در مدارس عادی و نادیده گرفته شدن از سوی دیگر دانش آموزان خود دچار افسردگی یا پرخاشگری شده اند.

 خود شما معلم ناشنوا هستید چه می گوئید؟ (مربوط به روش تدریس)

حدودا 8 سال با روش ارتباط کلی (زبان اشاره و لبخوانی) به ناشنوایان درس  میدادم در ضمن تدریس من به بچه ها کار عملی مثل طراحی لباس -  الگو دوخت لباس بوده و در حال حاضر 2 سال در آموزشگاه رسالت کم توان ذهنی درسهای مهارت حرفه ای را تدریس می نمایم.

 بزرگترین آرزوی شما چیست؟

آرزومندم ، روزی فرا رسد که مسئولان آموزش و پرورش کشور، چه در سطح کلان و چه در سطح خرد، بتوانند مشکلات  و سختی های آموزشی معلولان به خصوص ناشنوایان را در پیشرفت علمی و افزایش دانش آنان حل کنند و این کار میسر نیست مگر با در نظر داشتن آرا و نظرات کارشناسان دلسوز و خواستار پیشرفت ناشنوایان و معلمان ناشنوا به علت آشنایی بیشتری که با مشکلات آنها دارند.

 چه توصیه ای برای معلمان ناشنوایان دارید؟

برای همه معلمان ناشنوا ، آرزوی موفقیت در تمام مراحل زندگیشان و خدماتی که به ناشنوایان می کنند، دارم.

خانم آقاخانی از اینکه با حوصله و صبر به تمام سوالات من جواب دادید  به شما خسته نباشید می گویم و متشکرم. شیدا شهیدی